Mr.Cools' Planet - Welkom! Welcome!

Traveling and Writing
This website is about traveling and writing. Being on the move and being emotionally moved. Two different but interconnected things. Spotting places and losing your heart. Temples, pyramids, cities and ruins, forests and mountains, valleys and rivers, volcanoes and lakes, daily life in the streets, the world as habitat for writing.
Read on: In the year 2000

The Author
Derk Cools was born in 1939 in Den Haag / The Haque, the Netherlands. He got his degree in social geography and economics at the University of Utrecht(1958). As a civil servant with the Ministry of Economic Affairs, he developed expertise in regional (economic) planning at home and abroad. In 1994, he retired and moved to the Netherlands Antilles, the island of Curacao. Read on: Since 1995, he traveled

06 februari 2017




In de Napa blz 6 van 4 februari 2017 opgenomen onder de titel Poëzie versus Werkelijkheid
Standing Rock 
Eclips of barst in de werkelijkheid?
Standing Rock is nieuws. Een heftig conflict over een oliepijpleiding dwars door het Indianen reservaat Standing Rock, in Dakota, de V.S. Tweeduizend oorlogsveteranen schieten de Indianen te hulp tegen de politie. Hoe lang blijft Standing Rock in beeld? De journalist komt aangesneld voor een reportage. De fotograaf maakt foto’s, de filmer laat de camera draaien. De columnist levert commentaar in een grotere contekst. Na een tijdje verschijnt de filosoof met een beschouwing over onrecht, geweld, hoop, lafheid en moed. Daarna wordt het stil, tijd voor het grote vergeten. Wat was het ook weer, Standing Rock – iets met olie en Indianen? Hoe kan er meer overblijven van Standing Rock in het geheugen van de mens. Verdwijnt Standing Rock voor altijd na de eclips, de verduistering van de planeet? Waar is de poëzie? Wat doet de dichter, wanneer hij zich tegenover de werkelijkheid ziet gesteld? Heeft hij aan de strijder, de journalist, columnist en filosoof iets toe te voegen, dat de moeite waard is. Ziet hij andere mogelijkheden?  
Werkelijkheid en Poëzie
Poëzie en werkelijkheid zijn twee kanten van eenzelfde medaille. Zeg de voor- en achterkant. Kies zelf welke zijde je het liefst is. Zie je het verschil of weet je het niet? Wat is een medaille? Een muntstuk, een penning aan beide zijden bewerkt met een ciseleermesje, een beitel, de hamer? Standing Rock, welke kant van de medaille is het Indiaanse Sioux reservaat in de Amerikaanse Staat Dakota? Vanuit de werkelijkheid zoeken we naar geschikte woorden om vat op de gebeurtenis te krijgen. We blijven aan aan de kant van de werkelijkheid. Geweld, schande, bedrog, onrecht etc., etc. En als we een ander geluid willen laten horen zeggen we ook: onheilsplek, misschien zelfs on-doorwaadbare plaats of nog bloemrijker tromgeroffel, doofpot, ketelmuziek, zwanenzang. En zo blijft Standing Rock, de omstreden plek waar de aarde naar de hemel reikt. Een plaats waar de wind omheen woelt, de mens te keer gaat. Een schrijnende wond, waar de aarde leeg bloedt. Een plek van de verwachte eclips, een (tijdelijke) verduistering van de planeet of toch ook, zoals Leonard Cohen dichtte, een barst in de werkelijkheid, waardoor het licht naarbinnen dringt?( ‘there is a crack in everything, that’s how the light comes in’) Of weer anders gezegd, misschien wat ondoorgrondelijk op het eerste gezicht:

If I had known
How sorrowful this world is
I would have become
Grass or a tree
In a deep mountain.

zoals - geheel los van Standing Rock - de Japanse Zen Meester Ry-okan(1758- 1831) ooit dichtte. Lees het nog een keer, hardop. ‘Als ik het geweten had!’ Zonder water sterft het gras en ook de boom. Dat geldt overal op de planeet. En de boom en het gras sterven als de oliepijpleiding lekt bij de rivier de Missouri en het grondwater rond Standing Rock vervuilt, het drinkwater vergiftigd wordt. Standing Rock is geen gedicht. Ik zeg het luid en duidelijk , om misverstand te voorkomen, ‘Standing Rock is niet een gedicht.’ De werkelijkheid ìs geen gedicht en ook niet de achterkant van een gedicht. De werkelijkheid is geen werkelijkheid zonder achterkant? Een gedicht is niets dan achterkant, steeds zichzelf. Boom en gras wortelen en groeien in de werkelijkheid, in een gedicht bewonen ze een diepe berg.
De luit zonder snaar
Standing Rock, gras, boom of rots? Niemand die het weet, wanneer hij niet beseft hoe ‘sorrowful’ de werkelijkheid is. Maar de werkelijkheid kent geen gevoel net zo min als het gedicht. Droef of bedroefd, verdrietig, een gedicht noch de werkelijkheid kan het zijn. Het is een verzuchting van de dichter over zichzelf. Hij staat nog met één been in de werkelijkheid. Maar dankzij het gras en de boom ontkomt hij aan zichzelf en zijn gemoedstoestand. Gras en boom drinken water. Niet het steen. Standing Rock is een ‘rots’ in de onmetelijke vlakte van Dakota. Hard als steen, bikkelhard het gevecht. Het drinkwater vervuilt. De werkelijkheid versteent. Steenharde werkelijkheid. Opstand van steen – midden in het land. Gras en boom sterven in de werkelijkheid, die verhardt. De berg is van steen, van graniet. De dichter verandert in gras of een boom, ‘als hij het geweten had.‘ Hij ondergaat een verandering, een metamorfose. Niemand weet hoe het precies in zijn werk gaat. Of weet de dichter het wel wanneer hij elders schrijft:

on a quiet evening in my thatch-roofed hut
alone I play a lute with no string.
its melody enters wind and cloud,
mingles deeply with a flowing stream,
fills out the dark valley,
blows through the vast forest, then disappears.
Others than those who hear emptiness
Who will capture this rare sound?
De lezer van het gedicht begrijpt dat de dichter zich losmaakt uit de werkelijkheid, hij speelt de luit zonder snaar, de melodie vermengt zich met de aarde en verdwijnt. Met zijn luit in de hand staat de dichter nog half in de werkelijkheid. Maar de luit heeft geen snaar, de dichter kent de melodie. Hij trekt zich terug uit de werkelijkheid, verdwijnt uit het gedicht dat de melodie van de luit zonder snaar meeneemt. Wie anders vangt deze muziek dan alleen degene die de leegte hoort. En de wind en de wolken, de stroom, de bossen en het donkere dal dragen de melodie verder, steeds verder totdat het geluid ophoudt en verdwijnt – tesamen met de dichter. De leegte verschijnt, wanneer de werkelijkheid vervluchtigt en verdwijnt in zichzelf. De dichter is verdwenen. De leegte is de opening, de barst of scheur, die licht en geluid doorlaat. Daar bevindt zich Standing Rock, daar laat het zeldzame geluid van de luit zonder snaar zich horen. De leegte doet de werkelijkheid vervluchtigen. Er is niets dan het geluid van de luit zonder snaar, het licht dat door de barst naarbinnen valt. Standing Rock is voorgoed Standing Rock - na de eclips.
Derk Cools
http://coolsplanet.blogspot.com/


Geen opmerkingen: